ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ได้มีการจ่ายเงินเดือนให้ข้าราชการโดยเริ่มจ่ายเงินเดือนให้ข้าราชการสังกัดคลังก่อน เมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๘ ต่อมาเมื่อมีการปฏิรูประบบราชการแผ่นดินโดยตั้งกระทรวงต่าง ๆ ขึ้น ในปี พ.ศ. ๒๔๓๕ ข้าราชการกระทรวงต่าง ๆ ก็ได้รับเงินเดือนด้วยทั่วกัน

การให้ค่าตอบแทนแก่ข้าราชการพลเรือน นอกจากให้เป็นเงินเดือนแล้ว ยังมีการใช้เป็นเงินเพิ่มสำหรับตำแหน่งที่มีเหตุพิเศษตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการพลเรือน ซึ่งให้มานานแล้ว นอกจากนี้ ยังให้เป็นเงินประจำตำแหน่งบางตำแหน่ง

ระบบการให้ค่าตอบแทนการทำงานแก่ข้าราชการพลเรือน มี ๒ ระบบ คือ

• ระบบการให้ค่าตอบแทนมากน้อยตามคน ซึ่งแบ่งข้าราชการเป็นยศ หรือชั้นต่าง ๆ ตามโครงสร้างการบริหารงานบุคคลในระบบจำแนกชั้นยศ (Rank Classification) และจ่ายเงินเดือนให้ตามชั้นยศของข้าราชการ ระบบนี้ใช้ในระหว่างที่พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๔๗๑ ใช้บังคับเป็นต้นมาจนถึงก่อนพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๑๘ ใช้บังคับ
• ระบบการให้ค่าตอบแทนมากน้อยตามงาน ซึ่งแบ่งตำแหน่งงานเป็นระดับต่าง ๆ ตามโครงสร้างการบริหารงานบุคคลในระบบจำแนกตำแหน่ง (Position Classification) และจ่ายเงินเดือนให้ตามระดับตำแหน่งที่ข้าราชการดำรงอยู่ ทั้งนี้ โดยคำนึงถึงหลัก “งานเท่ากัน เงินเท่ากัน” (Equal pay for equal work) ระบบนี้ใช้ในระหว่างที่พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๔๗๖ ใช้บังคับ และตั้งแต่พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๑๘ ใช้บังคับเป็นต้นมาจนกระทั่งบัดนี้